Dansen uit Noord-Macedonië

Wijnand Karel

Dansdocent Wijnand Karel (54 jaar) is gedreven om werelddansen over te dragen op anderen, omdat het volgens hem om ‘ultiem genieten’ gaat. De combinatie van de muziek, het samen dansen en de traditionele kledingdracht – waar hij in de loop der jaren een enorme verzameling van aanlegde – maakt dat hij energie krijgt als hij danst.

Als kind wilde hij klassiek balletdanser worden. Totdat hij op zijn tiende bij een optreden van het Folkloristisch Danstheater (sinds 2016: Internationaal Danstheater) in aanraking kwam met werelddans. Hij studeerde later aan de Rotterdamse Dansacademie (tegenwoordig: Codarts), in de studierichting folkloristische en moderne dans. Nu geeft hij les in werelddansen, didactiek en productie op het Nova College in Haarlem, bij de mbo-opleiding Performing Arts. Daarnaast doceert hij werelddans aan kinderen bij de vooropleiding van de Nationale Balletacademie in Amsterdam en geeft hij seminars aan docenten die werelddansinvloeden willen toevoegen aan klassieke balletlessen. Ook doceert hij bij verschillende werelddansverenigingen.

Wijnand houdt de cultuur van de traditionele dansen levend. In zijn lessen zoomt hij telkens in op een ander deel van de wereld en vertelt over de geschiedenis van het gebied, zodat leerlingen de ontwikkeling van de dansen in een bredere, vaak politieke, context kunnen plaatsen. Zijn specialisme is Noord-Macedonië. “Een van de kenmerken van een aantal Macedonische dansen is dat de mensen heel langzaam en ingetogen bewegen, terwijl het vuur van binnen brandt”, vertelt hij. “Mogelijk is dit ontstaan tijdens de jarenlange overname van het Ottomaanse Rijk. Want stel je voor: je bent altijd Armeen geweest en woont ineens in Turkije, hoe beïnvloedt dat je dansen?” Wijnand analyseert de verschillende dansvormen en deelt zijn bevindingen. In een bergachtig land heb je bijvoorbeeld andere muziek en dansen dan in een vlak en drassig land als Nederland. Ook kijkt hij waar de bewegingskwaliteit zit. In de vaart, het voetenwerk of in de interactie tussen de dansers. 

In zijn lessen staat ‘dansend aanleren’ centraal. Leerlingen beginnen met een eenvoudige basis waar hij steeds meer lagen aan toevoegt. “Wil je lekker klassiek ballet dansen, dan heb je heel wat trainingsuren achter de rug”, zegt Wijnand. “Het mooie van werelddansen is dat je met een wandelpas, wisselpas en kleine sprong in een makkelijke maatsoort al heel snel aan het dansen bent.” 

Meer nieuws